Beluister de verhalen - Duik in de collecties met museumexperts

Ben je benieuwd naar het verhaal achter een postduifbriefje uit de 19e eeuw, de Denker van Rodin of het bijzondere Loosdrechts porselein? Speciaal voor Collectieportal Gooi & Vecht is de podcastserie 'Gooise Museumschatten' ontwikkeld. In de podcast gaat Caspar Stalenhoef in gesprek met museumdirecteuren en conservatoren uit de deelnemende musea en ontrafelt hij de verhalen achter iconische topstukken en onbekende museumpareltjes.  

Elke drie weken verschijnt er een nieuwe aflevering online. Je beluistert ze hier, of volg de podcast via Spotify of Apple Podcasts.

Aflevering 21 - Tonia Stieltjes (1881-1932) – De eerste zwarte vakbondsvrouw van Nederland

De Amsterdamse Tonia Stieltjes was rond 1920 een aantrekkelijk model voor schilders. Jan Sluijters bijvoorbeeld heeft minstens twaalf portretten van haar gemaakt. Niet alleen vanwege haar uiterlijk – als een opvallende, modebewuste zwarte vrouw – maar ook vanwege haar verdiensten als vakbondsleider, met bovendien een grote belangstelling voor kunst. Veel bezoekers van Singer Laren zijn vertrouwd met haar portretten, maar het levensverhaal van Tonia is minstens zo inspirerend. In deze aflevering praat Caspar Stalenhoef met Jan Rudolph de Lorm (directeur van museum Singer Laren) en met Esther Schreuder (gastconservator Tonia. Model en activiste).

Aflevering 20 - De Zilveren Camera voor Storytelling: in gesprek met winnaars Marieke van der Velden en Philip Brink

Elke dag wordt het nieuws niet alleen bepaald door schrijvende journalisten, ook foto’s en video’s beïnvloeden hoe we naar de wereld kijken. Museum Hilversum laat daarvan de beste voorbeelden zien, met onder andere De Zilveren Camera, de jaarlijkse prijzen voor fotojournalistiek. In Museum Hilversum spreekt Caspar Stalenhoef met Marieke van der Velden en Philip Brink, winnaars van de prijs voor storytelling, en met Fleur van Muiswinkel, sinds januari 2023 directeur van Museum Hilversum.

Aflevering 19 - De weg naar succes van Kees van Dongen

In het jaar 1899 verhuist Kees van Dongen naar Parijs. Hij is dan nog een onbekende, 22-jarige illustrator uit Delfshaven, maar zo’n vijf jaar later wordt hij een van de grote vernieuwers van de Franse schilderkunst, samen met andere kunstenaars als Picasso en Matisse. Hoe hij dat in die korte tijd voor elkaar krijgt, en zich daarna vestigt als een van de kleurrijkste schilders van Parijs, is tijdelijk te zien in museum Singer Laren. Caspar Stalenhoef spreekt in deze aflevering met Anita Hopmans (conservator bij het RKD en gastconservator bij Singer Laren) en Jan Rudolph de Lorm (directeur Singer Laren).

Aflevering 18 - Het keerpunt van Huizen in één schilderij uit 1925

De aanleg van de Afsluitdijk veranderde tussen 1928 en 1932 de Zuiderzee in het IJsselmeer. Dat had grote gevolgen voor iedereen die langs de kust woonde en van de zee leefde. Het vissersdorp Huizen had ooit de grootste vloot van de Zuiderzee, maar moest op zoek naar andere bronnen van inkomsten. Precies van dat keerpunt in de geschiedenis heeft het Huizer Museum een zeldzaam schilderij. Caspar Stalenhoef ging erheen om ernaar te kijken met George Laeijendecker.

Aflevering 17 - Hoe het kleine Weesp aan zo’n groot stadhuis kwam

Op 19 februari 1772 start de bouw van het nieuwe stadhuis van Weesp. Volgens een journalist ter plaatse wordt de eerstesteenlegging gevierd ‘met lofzangen, een gestadig geluid van waldhoorns en een grote toevloed aan toeschouwers’. Vier jaar later is het af en heeft Weesp, een stad van amper 3.000 inwoners, een groot en statig stadhuis, ontworpen door een vooruitstrevende architect uit Amsterdam. Hoe het kleine Weesp dát voor elkaar kreeg bespreekt Caspar Stalenhoef met Christian Pfeiffer, voormalig raadslid van Weesp en bezig met een boek over het stadhuis.

Aflevering 16 - Het verborgen leven van Anna Singer (1874–1962)

De van oorsprong Amerikaanse Anna Singer was een belangrijke kunstverzamelaar. In 1901 vertrok ze naar Europa met de twee belangrijkste mannen in haar leven: haar echtgenoot William Singer en hartsvriend Martin Borgord, die allebei kunstenaar waren. In Laren woonden ze in een villa met een naam die ook naar henzelf verwees: De Wilde Zwanen. Want in meerdere opzichten vormden zij een drie-eenheid. Caspar Stalenhoef spreekt met Jet Boetje (schrijver van de nieuwe biografie over Anna Singer) en Anne van Lienden (conservator bij museum Singer Laren). 

Aflevering 15 - Forteiland Pampus: militair erfgoed dat aanspoort tot zelfvoorziening en duurzaamheid

Op Forteiland Pampus stonden vanaf 1895 twee enorme dubbele kanonnen opgesteld. Zo kon in oorlogstijd een aanval vanaf de Zuiderzee worden tegengegaan. Tweehonderd militairen waren daarvoor nodig, en die moesten drie maanden lang – afgezonderd en geheel zelfvoorzienend – op het eiland kunnen blijven. Caspar Stalenhoef gaat met directeur Tom van Nouhuys naar het eiland. De militaire functie is verdwenen, maar het gebruik ervan is nog altijd gericht op zelfvoorziening en duurzaamheid.

Aflevering 14 - Nieuwsfotografie moet je ook begrijpend leren lezen

Elke dag worden we overspoeld door nieuwsfoto’s. Die laten zien wat er in de wereld is gebeurd, maar die foto’s laten ook veel dingen níetzien. Op school leren we begrijpend lezen, maar deze aflevering van Gooise Museumschatten is een pleidooi voor begrijpend bééldlezen. Daarom verzamelt Museum Hilversum nieuwsfotografie. Caspar Stalenhoef spreekt daarover met Marc Prüst.

Aflevering 13 - Gooise streekdracht: oorijzermutsen die steeds uitbundiger uitwaaierden

Streekdracht is tot in de periode voor de Tweede Wereldoorlog nog overal in Nederland te zien. Wat vooral opvalt is de hoofdbedekking voor vrouwen. Dat begint met mutsen of kappen die eenvoudig en functioneel zijn, maar langzaamaan worden die steeds groter en opzichtiger. Over de modeverschijnselen binnen de Gooise streekdracht spreekt Caspar Stalenhoef met streekdrachtexpert Jankees Goud.

Aflevering 12 - De Geer & Comenius: de vriendschap tussen een wapenhandelaar en een vredestichter

Vanaf 1642 gaan twee heel verschillende mannen met elkaar samenwerken. De Nederlandse zakenman Louis de Geer (1587-1652), rijk geworden door de verkoop van wapens en bekend als de ‘kanonnenkoning van Europa’, zoekt contact met de Tsjechische theoloog en onderwijshervormer Jan Amos Comenius (1592-1670), die zich juist inzet voor vrede. Caspar Stalenhoef spreekt met John Exalto, directeur van het Comenius Museum, over wat deze mannen bij elkaar bracht.